Betekenisvol oud worden in de regio

De gezondheidszorg in Nederland staat voor een grote uitdaging en de houdbaarheid van de gezondheidszorg staat onder grote druk. Zo ook de ouderenzorg. Het beleid zet in op het bieden van zorg dichtbij huis: zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan!

Dit vraagt om een transitie in de ouderenzorg, waarbij domeinoverstijgende samenwerking tussen zorg en welzijn als ook met inwoners een belangrijk wordt gezien om passende zorg en ondersteuning te kunnen blijven bieden aan thuiswonende ouderen als ook ouderen die (tijdelijk) wonen in een verpleeghuis.

De V&V organisaties in de regio Nijmegen zijn verenigd in een samenwerkingsverband, het netwerk Nonna, om deze transitie te realiseren. De ambitie is om in de toekomst integrale, mensgerichte zorg die van betekenis is te kunnen blijven bieden aan de ouderen in de regio.

Het thema Goed Wonen richt zich op het realiseren van toekomstbestendige arrangementen voor zorg en wonen, welke integraal en mensgericht zijn en bijdragen aan een betekenisvol leven voor ouderen. In een meerjarenonderzoek zou middels participatief actieonderzoek wordt antwoord verkregen op 2 centrale vraagstellingen. Gegeven de maatschappelijke context en de (regionale) uitdagingen in de ouderenzorg:

1. Welke arrangementen en woonconcepten voor ouderen dragen in welke contexten bij aan betekenisvol oud worden in de wijk en wat zijn de werkzame elementen hierin?
2. Welke van deze arrangementen en woonconcepten voor ouderen zijn toekomstbestendig qua houdbaarheid en op schaalbaar naar andere contexten in de regio/nationaal?

Gedurende een periode van 3 tot 9 maanden is in 2023 de eerste fase van het participatieve actieonderzoek: doel- en plaatsbepaling in vijf proeftuinen binnen het thema Goed Wonen van het Netwerk Nonna uitgevoerd. Deze fase was erop gericht om inzicht te krijgen in kansen, mogelijkheden en factoren van invloed op het gehele proces richting betekenisvol oud worden in de wijk.

In alle deelnemende proeftuinen zijn bewegingen gemaakt richting meer focus en prioritering op inhoud en het aangaan van relaties ten behoeve van het oplossen van het geldende vraagstuk. De diversiteit in beweging was groot. Overkoepelend over de proeftuinen heen hebben de ontwikkelingen geresulteerd in enkele geleerde lessen. Deze lessen zijn gerelateerd aan het nastreven van een gelijkwaardige samenwerking met andere partijen bij het oplossen van complexe vraagstukken en het komen tot community building. De lessen gaan over het komen tot een gezamenlijke ambitie, het vertellen van het eerlijke verhaal en het vertrouwen in het zelfsturend vermogen van een groep actieve, gemandateerde mensen.

Tevens werden zorgorganisaties uitgenodigd om te faciliteren in de community-up beweging, liever dan sturend te acteren met inwoners als betrokkenen. Een passende positionering van zorgorganisaties inclusief bijbehorende wijze van samenwerken in een netwerkstructuur is van wezenlijk belang in de potentiële ontwikkeling richting zorgzame buurten en community building. De conclusie is dat middels een bewuste en zorgvuldige positionering zorgorganisaties optimaal kunnen bijdragen aan toekomstig betekenisvol oud worden in de wijk.    

Vanwege bestuurlijke besluitvorming is het onderzoek na 1 jaar gestopt. Desondanks is er per proeftuin en overal relevante kennis ontwikkelt en beschreven in deelrapport per proeftuin en een eindrapportage met beschrijving van de resultaten over de proeftuinen heen.

Miranda Laurant
Noortje van Duijnhoven
Ellen van Wijk
Frank Verbeek
Cindy Koopsen (Club Goud)

Club Goud [Club Goud | houdt ouderen binnen de maatschappij]

Netwerk Nonna [Home | Netwerk Nonna - Regio Nijmegen]