Techathon: Duurzamer bouwen doe je zo

Een circulaire economie gaat over het optimaal inzetten en hergebruiken van grondstoffen in de verschillende schakels van de productieketen: van de winning van grondstoffen tot consumptie. De studenten gaan dat voor het gebouw dat dit jaar bij de Techathon centraal staat doen, het Stationsplein-West 30 in Arnhem. Het beoogde doel: een circulair, energieneutraal en klimaatadaptief - bestand tegen extreme weersomstandigheden - gebouw dat bijdraagt aan de duurzaamheidsdoelstellingen van het Rijk - volledig circulair zijn in 2050 - en de gezondheid en het welbevinden van de gebruikers. 

De deelnemende teams hadden één dag de tijd om een technisch en financieel plan voor het gebouw op te stellen waarbij het minimaliseren van het benodigd aantal grondstoffen en het hergebruiken van bestaande materialen centraal staat. Toegevoegde materialen moeten daarnaast zoveel mogelijk bio-based en duurzaam zijn.

In 3 teams werd de HAN (mede-)vertegenwoordigd. Onder hen masterstudenten Circulaire Economie Abel Borsje, Guusje Simons en Odile Kooy. “Odile en ik zaten in hetzelfde team, met professionals van Engie en studenten van het ROC Rijn IJssel” vertelt Abel. “Bij de herbestemming voor een gebouw werd vroeger vooral naar de financieel meest aantrekkelijke oplossing gekeken. Vaak was dat slopen en iets nieuws bouwen. Wij hebben in onze oplossing juist ook veel naar de soft skills gekeken. Daarmee hechten we aan meer dan alleen het financiële aspect. We zijn uitgegaan van 6 waarden: natuurlijke, sociaal-relationele, intellectuele, menselijke, financiële en materiële waarden.” 

Guusje, onderdeel van het team met professionals van Dura Vermeer: “Wij keken ook veel meer naar sociale aspecten. Technische kennis op gebied van circulariteit en duurzaamheid is er al enorm veel. De vraag is wat je verder kunt doen. Praktisch is dat bijvoorbeeld een moestuin of een sportschool die in het gebouw aanwezig zijn, waardoor het multifunctioneler gebruikt wordt en minder leeg staat.” 

Alle ideeën die uit de brainstorm van de teams kwamen, zijn op de dag zelf nog verwerkt in een pitch. “Dat is nog een aardige uitdaging. Alleen al omdat je elkaar vooraf niet kent”, vertelt Odile. “Met in elk team professionals en studenten van verschillende opleidingen uit het hbo en mbo is het best even schakelen. Het is dan lastig om allemaal op een lijn te komen. Een deel van het proces is het motiveren en overtuigen van anderen van jouw idee. Die samenwerking wordt dan heel intensief.”

Guusje had die ervaring ook: “Wij kozen voor een algemene brainstorm, waarna we ideeën in groepen uit zijn gaan werken. Die bespreken we geregeld met elkaar, zodat we toch een plan maakten waar iedereen achter stond. Ik realiseerde me daarmee wel hoeveel kennis ik eigenlijk al heb vanuit mijn opleiding. Iedereen heeft echt zijn eigen rugzak met kennis en die heb je als team allemaal nodig.”

De pitch, die werd voorgelegd aan een jury, mocht daarbij niet te lang zijn. “Maximaal drie kantjes in totaal voor het hele plan dat je presenteert. Dat is al krap op zich”, zegt Abel, “En daar moet dan je verantwoording voor de circulaire visie, de technische en financiële haalbaarheid en de toepasbaarheid van de oplossing in het algemeen in zitten.”

Het winnende idee van de Techaton 2021 kwam van de Hogeschool van Amsterdam, het ROC Tilburg en Kuijpers. Wat een dag als deze echt van meerwaarde maakt, is het groot aantal ideeën dat er in één dag al kan ontstaan. “Aan elk detail is gedacht, zodat wij ons volledig op het vraagstuk konden richten,” zegt Odile. “Dat laat zien hoe veel we nog met duurzaamheid kunnen, zowel op het technische als het sociale vlak,” beaamt Guusje, die ook een klein punt van kritiek heeft: “De dag zelf kwam minder duurzaam over, met de hoeveelheid confetti, plastic bekers en vlees. Duurzaamheid zit wat dat betreft ook in de kleine dingen.”

De Techathon is een initiatief van Techniek Nederland, Wij Techniek, TVVL en ISSO in samenwerking met het Rijksvastgoedbedrijf en SEECE en vindt plaats op 18 november 2021. In één dag tijd maken teams een concreet plan voor de circulaire herontwikkeling van vastgoed, in dit geval Stationsplein-West 30. Aan het evenement doen 10 verschillende teams mee, waarin per team 2 getalenteerde medewerkers van installatiebedrijven samenwerken met 4 hbo- en 2 mbo-studenten. Het doel: een plan ontwikkelen waarmee het Rijksvastgoedbedrijf het vastgoed zo circulair mogelijk kan herontwikkelen.