Indrukwekkende gebeurtenissen in ambulancezorg
Hoe ga je als startende Medisch Hulpverlener (BMH'er) op de ambulance om met indrukwekkende gebeurtenissen? Hoe beïnvloeden ze je functioneren en welke reacties roepen ze op? Voor, door en met BMH-studenten is voor het eerst onderzoek gedaan naar beleving van deze professionals.
BMH
De beroepsgroep BMH is nieuw in Nederland. Zij zijn jonger en hebben een ander opleidingstraject dan het overige ambulancepersoneel. Vanuit het werkveld en in de BMH-opleiding bestaat nog geen inzicht in de indrukwekkende ervaringen van startende BMH’ers. Dit terwijl uit de literatuur bekend is dat deze gebeurtenissen grote psychische impact kunnen hebben voor ambulancezorgprofessionals. Hoe gaan beginnende professionals daarmee om? En wat zijn de gevolgen?
Primeur in onderzoek
Het HAN lectoraat Acute Intensieve Zorg heeft in april-mei 2020 voor het eerst kwalitatief onderzoek gedaan naar indrukwekkende gebeurtenissen bij BMH'ers in de ambulancezorg. In vraaggesprekken vertelden 22 BMH’ers over hun ervaringen. Het onderzoek is uitgevoerd door studenten van de HAN BMH, alumnus Jorik Loef van de RAV Brabant Midden West Noord, lector Lilian Vloet en met Remco Ebben als projectleider.
Indrukwekkende situaties
Voorbeelden die de BMH'ers benoemen zijn situaties met zieke of overleden kinderen, ernstig verwonde lichamen, reanimaties, misbruik of huiselijk geweld en suïcides. Maar ook situaties waarin de eigen veiligheid onder druk staat of ritten van patiënten die bijvoorbeeld van huis naar een bestralingscentrum worden vervoerd.
En dan zie je het leven uit zo'n kind wegglippen met een moeder naast je in de ambulance. En je kunt niks meer doen en denkt: kon ik die mensen, kon ik haar maar helpen.
Uit de interviews komen 3 thema’s naar voren die een geval 'indrukwekkend' maken:
1. Emotionele afstand versus emotionele nabijheid
2. In controle voelen
3. Een diep geworteld gevoel van onbegrip
De onderzoekers concluderen uit de interviews dat, hoewel het meemaken van een heftige gebeurtenis zowel fysieke, psychische als sociale gevolgen kan hebben, BMH’ers het niet als last ervaren. Ze zien het als 'part of the job'.
Copingstijlen
'De deelnemers geven aan dat ze diverse manieren hebben om met een indrukwekkende gebeurtenis om te gaan. Een zogenaamde 'copingstijl', vertelt Ebben. 'Ze zetten deze in tijdens de diverse fases van het ambulancezorgproces: aanrijdend, ter plaatse en na afloop.'
Een van de belangrijke copingstijlen lijkt het zoeken van sociaal-emotionele steun bij collega’s en in de privésituatie. Daarnaast blijkt dat de werkbegeleider tijdens stage en traineeship een cruciale rol heeft. 'De begeleider leert de BMH'ers omgaan met indrukwekkende gebeurtenissen,' zegt Loef: 'De geïnterviewden vinden die rol van wezenlijk belang.'
Onderzoek, praktijk en onderwijs
'De uitkomsten van het onderzoek gebruiken we in het BMH-onderwijs. Ook voor de beroepspraktijk, waar nog verschillende vragen zijn, is dit onderzoek erg nuttig en interessant', stellen Ebben en Vloet. 'Het onderzoek is gepubliceerd op Venticare, het platform voor (bij)scholing Acute Zorg. Wij gaan door en zijn nu bezig met een vervolgonderzoek onder studenten!'.