De financieel en fiscaal adviseur als change agent?

Kan de financieel en fiscaal adviseur een rol spelen bij de duurzaamheidstransitie binnen het MKB? Drie sprekers bij het webinar op maandag 22 maart, georganiseerd door het HAN associate lectoraat Sustainable Finance & Tax, beantwoordden deze vraag. Alle drie keken ze ernaar vanuit een verschillende invalshoek, toch kwamen ze uit op een gezamenlijk en onomwonden ‘ja’.

Er zijn kansen, sterker nog: er is de noodzaak voor de financieel en fiscaal adviseur om zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen, juist ten opzichte van het midden- en kleinbedrijf. Ook zorgt dit voor een toekomstbestendig businessmodel voor de adviseur zelf, in een tijd waarin dit onder druk staat.

Heidi Leenaarts, initiatiefnemer United Economy en circulair adviseur gemeente Amsterdam

De weg die we te gaan hebben, is er één vol uitdagingen. Met 90% van ons geld financieren we (zonder het altijd te weten) economische activiteiten die niet duurzaam en maatschappelijk verantwoord zijn, die op de een of andere manier tekort doen aan mens, dier en aarde.

Op dit moment komt ongeveer 10% van ons geld goed terecht. Bij het duurzame bedrijvennetwerk United Economy zorgen we ervoor dat álle geld goed terecht komt. Het is een coöperatie zonder winstoogmerk en met een eigen munteenheid, de United. Elke United gaat naar bedrijven, partners en leveranciers die ook duurzaam ondernemen. Juist voor het MKB blijkt dit een erg goede formule. Je bouwt met elkaar aan een grotere markt voor duurzaamheid. Ondernemen met oog voor sociale en ecologische waarden wordt dan ook financieel haalbaar. United Economy biedt een weg om bevrijd te raken van de groeidwang die ons reguliere geldsysteem kent.

Dagvoorzitter Koos Wagensveld, HAN lector Financial Control, stelde de vraag: “Hoe krijgen we ook de ondernemingen mee die niet een idealistische drive hebben?” Heidi: “Ik geloof in de voorbeeldwerking. Laat zien dat het kán, dan komen anderen over de brug. Ze zien dat het ook voor hun eigen bedrijf beter zou zijn.”

► Powerpointpresentatie Heidi Lenaarts

Rens van Tilburg, directeur Sustainable Finance Lab, Universiteit Utrecht

Onze economische activiteit wordt nu al rechtstreeks bedreigd door onder andere klimaatproblematiek, afnemende biodiversiteit en sociale ongelijkheid. Wat dat betreft hebben we niet meer de luxe om te blijven zeggen: ‘Het past niet in ons huidige model’. We kunnen niet in de achteruitkijkspiegel blijven kijken, terwijl de weg voor ons een scherpe bocht maakt. Business as usual is niet meer van toepassing.

Voor kleine bedrijven blijkt het lastiger dan voor de grotere om mee te gaan in de transitie naar een nieuwe economie. Een oplossing is dan niet om investeringen terug te trekken bij de niet-duurzame ondernemingen. We moeten hen juist ondersteunen en samen verkennen wat mogelijk is in de omslag van ‘investeren in winst naar investeren in impact’. Ook voor toezichthouders in de financiële markten is hier een belangrijk rol weggelegd.

► Powerpointpresentatie Rens van Tilburg

Fred de Jong, associate lector Sustainable Finance & Tax bij de HAN University of Applied Sciences

Juist het MKB heeft behoefte aan kennis om de omslag naar duurzaamheid te kunnen maken. Ook zijn er middelen nodig om deze te financieren. Vanuit de adviespraktijk moeten we de helpende hand bieden.

In belastingland zie je al verschuivingen optreden. Een voorbeeld is Deltaplan Belastingen voor een Circulaire en Sociale Economie. Een plan van een groep idealisten zou je denken? Nee, het zit anders. Het plan kwam tot stand in samenwerking met kennispartners Deloitte, EY, KPMG en PwC. En werkgeversorganisatie VNO-NCW blijft niet achter. Zij stelde met MKB-Nederland haar middellangetermijnvisie op: ‘Ondernemen voor brede welvaart’.

Of het nu is vanuit intrinsieke motivatie of vanuit bedrijfseconomische noodzaak of vanwege politieke druk – de vraag om sustainable financieel advies zal ons gesteld gaan worden. Meervoudige waardecreatie (dus niet uitsluitend financiële waarde) wordt een belangrijk thema voor de adviespraktijk.

► Powerpointpresentatie Fred de Jong

► Paper Sustainable Finance & Tax

► Antwoorden op vragen webinar

Als associatie lectoraat Sustainable Finance & Tax willen we door praktijkgericht onderzoek dat ook ten dienste komt te staan aan de opleiding van onze financials, bijdragen aan de ontwikkeling van duurzaam financieel en fiscaal advies. Tegelijk werken we aan een toekomstbestendig businessmodel voor de adviseur zelf.

► Over de onderzoeksagenda associate lectoraat Sustainable Finance and Tax

► Vragen? Samenwerken? Neem contact op met Fred de Jong