Innovatie in de Achterhoek
Het College van Bestuur van de HAN maakte een inspirerende tour door de Achterhoek. Ze zagen Digital Twin technologie bij Varex Imaging, stage- en afstudeerplekken bij Innovatiehub Doetinchem en multidisciplinaire samenwerking bij de Netwerkplaats. “Dit is precies wat we willen bereiken als HAN.”
Een orkest vol mensen met diverse achtergronden die een nieuw muziekinstrument leren bespelen, geven de vele genodigden een warm onthaal in het CIVON Innovatiecentrum.
Het is de derde en laatste locatie die het CvB donderdag 30 november in de Achterhoek bezoekt. CvB-voorzitter Rob Verhofstad, vicevoorzitter Yvonne de Haan en bestuurslid Bridget Kievits zijn alle drie aanwezig bij de bezoeken aan innovatieve samenwerkingsverbanden in het kader van zwaartepunt Slim – Smart Region. Samen met Caroline Termaat van 8RHK Ambassadeurs spraken ze enthousiast met initiatiefnemers over wat de regio allemaal te bieden heeft voor jong talent. Tijdens de tour langs 3 locaties stappen er genodigden in en uit afhankelijk van de locatie. Tot de genodigden behoorden vertegenwoordigers van samenwerkingspartners als Varex Imaging, Hyster-Yale, Wopereis, Hosowaka Micron, het Graafschap College, Smarthub Incubator Industry en Paraat Scholen.
Voor de HAN is – naast het geven van goed onderwijs – het doen van praktijkgericht onderzoek een kerntaak. Dat gebeurt niet alleen op onze hogeschool, maar ook met en bij bedrijven en organisaties om ons heen: de regio is onze campus. De Achterhoek staat bekend om zijn innovaties en expertise op het gebied van bijvoorbeeld digitale technologie. Als kennisinstelling met veel ambitieuze en enthousiaste studenten en onderzoekers willen we hier graag aan bijdragen en onderwijs, onderzoek en werkveld nog meer met elkaar verbinden.
Verbinding zoeken in de regio
Het bezoek aan de Netwerkplaats in het CIVON Innovatiecentrum is een passend slot van de rondleiding door de regio. De gepassioneerde Sander Berendsen, lerarenopleider bij HAN Academie Educatie en docent-onderzoeker bij het Graafschap College, koppelt daar jongeren aan bedrijven uit de regio voor mooie projecten en initiatieven. Doel is om gemotiveerde (ondernemende) leerlingen, studenten en starters in contact te brengen met de vele innovatieve bedrijven in de Achterhoek en een stap verder te laten zetten.
De Achterhoek staat als innovatieve regio al lange tijd in de patent top 3 in Nederland. Het spreekt voor zich dat wij die innovatiekracht willen behouden en zelfs versterken. Het combineren van (mbo)vakkennis en vraagstukken uit de regio zijn het beginpunt van innovatie. De samenwerking met het hbo is daarbij van groot belang omdat juist de ruimte tussen mbo en hbo een broedplaats blijkt voor nieuwe ideeën en oplossingen.
Om het verhaal over zijn vernieuwende methode ‘Leren van Verhalen’ kracht bij te zetten, presenteert Berendsen een aantal succesverhalen. Zo zijn twee basisscholieren trots op hun idee voor een recycle-speelplaats. Een jonge alumni mbo-student vertelt over hoe hij hulp kreeg bij het opzetten van zijn succesvolle onderneming. En HAN-student Vera Vaags legt uit hoe de Netwerkplaats haar deed inzien dat ze de Achterhoek niet uit hoeft om een uitdagende baan te vinden als communicatiespecialist.
Leren door te luisteren naar elkaar, door verhalen en wensen te delen en te zien dat er altijd mensen en organisaties zijn die je kunnen steunen. Er is geen betere manier om als student of startende professional het ‘echte’ professionele leven te leren kennen en om tot mooie en vernieuwende resultaten te komen, betoogt Berendsen. Hij ziet dat zijn methode werkt, maar is zich tegelijkertijd bewust van het belang om dat ook vast te leggen.
Daarom is er een speciale rol weggelegd voor HAN-onderzoeker Aimée Hoeve van het lectoraat Responsief Beroepsonderwijs. “Mijn taak is om te bewijzen dat de methode werkt. Soms moet je daarvoor even vertragen en kritisch kijken we precies aan het doen zijn en hoe je helder kunt omschrijven waaróm iets werkt of niet.”
Fieldlab Digital Twin
Het bedrijf Varex Imaging, waar de Tour door de Achterhoek van het CvB startte, is een geweldig voorbeeld van wat de HAN betoogt in de samenwerking met het bedrijfsleven. HAN-onderzoekers Emiel Maters en Thomas Lautenbach werken daar momenteel aan een project om het planningsproces van de gespecialiseerde fabriek te verbeteren met behulp van de digitale technologie Digital Twin. Het project van Emiel en Thomas is één van de projecten die binnen het Fieldlab Digital Twin plaatsvindt.
Simpel gezegd houdt ‘Digital Twin’ in dat je ‘iets’ uit de echte wereld – denk aan een proces of een object – digitaal nabouwt, om daar vervolgens mee te experimenteren. Zo kun je testen of bepaalde ideeën werken of niet, zonder dat je daarvoor hoge kosten maakt. HAN-projectleider Digital Twin Menno Herkes licht dit vandaag toe. In het geval van de complexe productieprocessen bij Varex Imaging gaat het vooral om een planningsvraag: hoe kunnen ze zo efficiënt mogelijk hun geavanceerde kabels produceren? En hoe kun je onverwachte problemen in dat proces snel opvangen? In het Fieldlab Digital Twin kent naast Hyster-Yale nog 5 organisaties die als koplopers samen kennis ontwikkelen, implementeren en experimenteren samen met de HAN, 2 roc's en technologiepartners. Vanuit Hyster-Yale geeft programmamanager Frits Algera ook nog toelichting op de samenwerking binnen Fieldlab Digital Twin.
Lectoraat-overstijgende samenwerking met het bedrijfsleven
Bij zo’n ingewikkeld productieproces heb je gespecialiseerde mensen nodig, high-tech machines die kapot kunnen gaan, dure grondstoffen, et cetera. “En er lopen per onderdeel wel tien processen tegelijk”, legt Thomas uit. “De planning die daarbij komt kijken, is onmogelijk voor een mens. Met behulp van de Digital Twin kunnen we die optimaliseren.
De regio Achterhoek kenmerkt zich als een innovatieve regio waarin men aan de slag gaat om het samen op te lossen. Een mooi voorbeeld hiervan is het Fieldlab Digital Twin. In de “slipstream” van dit soort innovaties volgen even zoveel uitdagingen. Hoe zorg je dat medewerkers mee kunnen blijven komen met zich snel opvolgende innovaties. Veelal is er nog geen lesstof beschikbaar. Het is belangrijk dat we onderwijs en opleiden op de werkvloer zo vroeg mogelijk aanhaken bij deze ontwikkelingen. Dit betekent samen leren en ontwikkelen met alle disciplines. Het bevorderen van een leercultuur op de werkvloer is een van de uitdagingen waar we ons in de Achterhoek voor inzetten en waar we met verschillende onderwijsinstellingen aan bouwen.
Verbinding zoeken in de regio
Door de complexiteit van het project zijn er allerlei werkvelden bij betrokken; ICT, HR, Engineering, noem maar op. En dus komen er ook verschillende lectoraten van de HAN samen, zoals Smart Business, Data & Knowledge Engineering en LEAN.
Inez Kohlmann is kernteamlid van het HAN zwaartepunt Slim - Smart Region en onderzoeker van het lectoraat Smart Business. “De financiering van dit soort projecten is door die overstijgende samenwerking soms lastig”, zegt zij. “We moeten als HAN een manier vinden om dat te regelen. Gelukkig krijgen we ook hulp van 8RHK ambassadeurs en de FME.” De boodschap vindt duidelijk gehoor bij het CvB, en leidt tot enthousiaste reacties: “dit soort samenwerkingen zijn precies wat we willen bereiken.”
Innovatiehub Doetinchem
Na het bezoek aan Varex Imaging is stallen- en hallenbouwer Wopereis Groep de tweede locatie in de tour van het CvB. Wopereis is onderdeel van één van de zes Innovatiehubs in de Achterhoek. In elke innovatiehub werken twee tot vijf bedrijven samen om aantrekkelijke stage- en afstudeerplekken te creëren. De bedrijven stellen een hubmanager aan die wekelijks samenkomt met de studenten om hen te begeleiden en die de link vormt tussen de (hoge)school of universiteit en het bedrijf.
Op deze manier maken ze hun stages extra aantrekkelijk voor jong talent. En ook voor de bedrijven en scholen heeft de innovatiehub een belangrijke toegevoegde waarde. “We ervaren nog weleens een kloof tussen de stage- of afstudeeropdracht van studenten en de behoeften van bedrijven”, vertelt Thijme Sessink, hubmanager in Doetinchem. “In mijn rol kan ik zorgen dat dat beter op elkaar afgestemd is. En ik ben er voor de studenten om ze te helpen als ze ergens tegenaan lopen.”
Kansen voor studenten in de Achterhoek
De innovatiehub vergroot ook de kans dat stages uitmonden in een mooie baan bij een van de bedrijven in de Achterhoek. Na zijn heldere uitleg van de geschiedenis van Wopereis, benadrukt operationeel manager Teun Stortelder nog maar eens de unieke wijze waarop de Achterhoekse bedrijven samenwerken. “We beconcurreren elkaar niet, maar werken samen om met name technisch en economisch talent hierheen te halen.”
Het beleid werpt zijn vruchten af, zo blijkt wel uit de ervaringen van studenten Chantal Lamers (Communicatie & Multimedia Design) en Seth Hobelman (Werktuigbouwkunde). Beiden zijn geboren en getogen in de Achterhoek. “Dankzij de innovatiehub weet ik dat er met mijn opleiding veel kansen zijn op een mooie baan hier”, zegt Seth. Chantal was lange tijd van plan om buiten de Achterhoek werk te zoeken, maar is daar niet meer zo zeker van. “Door de innovatiehub ben ik bij Wopereis terechtgekomen, waar ik nu onderzoek hoe ze een lasersnijmachine het beste onder de aandacht kunnen brengen. Superleuk!”
‘De regio is onze campus’
“Voor de HAN is – naast het geven van goed onderwijs – praktijkgericht onderzoek doen en toekomstbestendig blijven door innovaties kerntaken”, zegt voorzitter Verhofstad van het CvB van de HAN. “Dat gebeurt niet alleen op onze hogeschool, maar ook met en bij bedrijven en organisaties om ons heen: de regio is onze campus.”
“De Achterhoek staat bekend om zijn innovaties en expertise op het gebied van bijvoorbeeld digitale technologie. Als kennisinstelling met veel ambitieuze studenten willen we daar graag aan bijdragen en onderwijs, onderzoek en werkveld nog meer met elkaar verbinden. Innovatie is goed voor de economische ontwikkeling van de Achterhoek, verbetert de levenskwaliteit én vergroot de aantrekkingskracht van de regio.”
