Leren van het lelijke eendje: workshop over falen

“Tijdens de faalles laten we zoveel mogelijk dingen misgaan, zodat studenten voelen hoe het is om fouten te maken en dat ze het leuker gaan vinden”, begint Karlijn haar verhaal. Tijdens de workshop over fouten maken, ook wel de faalles genoemd, experimenteren studenten met het maken van fouten. “We zien dat steeds meer studenten hier moeite mee hebben, terwijl leren ook fouten maken is. Je weet niet alles en je leert van je fouten. Faalangst en perfectionisme zit veel studenten in de weg. Ze zijn bang voor een negatief oordeel of hopen heel erg op een positief oordeel, dat maakt het leren niet leuker.”

Met de minor Leiderschap in zorg en dienstverlening richten de studenten, vaak werkzaam in de zorg, zich op de regiecomponent van verpleegkundig leiderschap. “Je leert jouw persoonlijk leiderschap versterken en inzetten op de werkplek. Daarvoor moet je naar buiten durven treden en uit je comfortzone stappen. Durven te experimenteren en innoveren. Met deze faalles trekken we ze op een laagdrempelige manier uit de comfortzone", vertelt Karlijn.

Wees een gebakken ei, teken een lelijk eendje. “Studenten zijn al gauw geneigd om het perfect te willen uitvoeren. ‘Ik kan niet tekenen'', terwijl ze juist een ‘lelijk’ eendje moesten tekenen. Maar ja, dan moest het wel op een eendje lijken, vonden ze. Daarom reflecteerden we tussendoor. ‘Wat zegt je innerlijke criticus nu? Wat hoor je in je hoofd? Waarom doe je dit eigenlijk?’ Studenten zagen steeds meer in dat ze continu bezig waren met het oordeel van anderen", legt Karlijn uit.

Het is spannend om uit de comfortzone te stappen, maar uiteindelijk deden de studenten het wel. Karlijn: “Het is een nieuwe groep, ze kennen elkaar nog niet goed en zijn bang voor afkeuring. Het is veiliger om onderdeel van een roedel te zijn, in plaats van in het voetlicht te treden. Zeker verpleegkundigen zijn het gewend om regels en protocollen te volgen. Maar als het om leiderschap gaat, dan belemmert dit in de groei in je regierol. En dat is wel waar we ze voor opleiden.” 

Karlijn voelde zelf ook wel spanning bij deze eerste faalles: “Ik dacht: ‘Wat als de studenten het niet leuk vinden?’, maar dat was mijn eigen faalangstknop die nog uit moest. Je moet vertrouwen dat het wel goed gaat. En zo niet, dat je ervan leert. Je wilt dat de interne criticus niet de baas wordt."

De faalles is gebaseerd op werkvormen van het Instituut voor Faalkunde. Dit instituut verzorgt workshops, training en meer voor mensen die faalkundig willen worden. ‘Faalkunde staat voor het vermogen om moedig met fouten om te gaan. Het verwelkomen van iets dat meestal niet welkom is’, staat op hun site te lezen. “We hopen dat met deze les, studenten het steeds makkelijker vinden om de angst los te laten. Als je mag leren van fouten, ga je bewuster het leerproces in. Daarom doen we het nu ook aan het begin van de minor.”

Aan het eind van de les maakten de studenten een faalstatuut, waarin ze noteerden hoe ze in de toekomst bewuster fouten gaan maken. “Met kleine experimentjes, iets vaker nee zeggen, een vraag stellen of proberen het een keer niet perfect te doen. Wat gebeurt er dan? Laat die fouten maar komen!” 

Wil je in korte tijd je leidinggevende competenties versterken in zorg en welzijn? Volg dan de module 'Leiderschap in zorg en dienstverlening'.

Bekijk de module.